Onderwerpen en sprekers (worden z.s.m. aangevuld)

Plenair

Op de Hoogte van Astma 

dr. Els Weersink, longarts
Amsterdam UMC

De openingssessie geeft aandacht aan de nieuwste ontwikkelingen binnen astma en speciaal ernstig astma. De nieuwste richtlijnen en andere zaken zullen ook worden besproken. Kortom het begin van een mooi symposium, want in de workshops zal alles uitgebreider worden besproken. 

Workshops

Biologicals inzetbaar bij luchtwegziektes

dr.ir. Jasper Kappen, longarts
Franciscus Gasthuis & Vlietland, Rotterdam

dr. Marjolein Cornet, KNO arts
Alrijne ziekenhuis, Leiden-Leiderdorp
 

Divers pathologie zoals astma, allergie, infectie en vasculitis presenteren zich in de onderste en bovenste luchtwegen Een goede samenwerking tussen KNO arts en longarts wordt steeds belangrijker bij de totale behandeling van de ‘united airways’ zeker sinds de komst van de biologicals. In deze workshop komt de behandeling met biologicals aan bod, alsmede het belang van een goede samenwerking hierbij.

Leerdoelen:
- Behandeling biologicals, huidige stand van zaken
- Meerwaarde MDO KNO-arts en longarts in kader van united airways
- Organisatie van multidisciplinaire poli
- Kennis van raakvlakken KNO-long

 De patient “in the lead” of niet?

dr. Ilse Boudewijn, longarts 
MCL, Leeuwarden

drs. Jasmijn van Campen, longarts
Haaglanden MC, Den Haag


Iedere longarts weet dat goede, effectieve en eerlijke communicatie met een patiënt van belang is voor een goede behandelrelatie. Steeds meer aandacht krijgt het belang van ziekte inzicht, eigen regie en samen beslissen. Maar hoe doe je dat nou eigenlijk “the patient in the lead” en wat levert het op? Tijdens deze workshop zullen we stil staan bij deze termen en hoe en waarom dit in te zetten in de praktijk nu en in de toekomst.

Leerdoelen
- Inzicht krijgen in het belang van het vergroten van ziekte inzicht, samen beslissen en zelfregie bij patiënten met astma.
- Inzicht krijgen van initiatieven die hier kunnen bijdragen.

Astmabehandeling hoog/laag

Marieke Drijver - Messelink MSc. longarts
Nederlands Astmacentrum Davos

drs.ir. Eline bij de Vaate, longarts
Merem, Hilversum


Bij patiënten met een ongecontroleerd moeilijk behandelbaar of ernstig astma spelen naast de inflammatie van de luchtwegen vaak ook andere factoren een rol. Factoren op verschillende domeinen: het pulmonaal/ medisch domein, fysiek domein en psychosociaal domein. Factoren die onderlinge interacties laten zien. Om dit goed in kaart te brengen en te behandelen heb je als longarts de mogelijkheid je patiënt te verwijzen naar een kenniscentrum voor complex chronische longaandoeningen (KCCL) in Nederland of naar het Nederlands astmacentrum Davos (NAD). In deze workshop geven we een beeld van wat de meerwaarde kan zijn van behandeling in een gespecialiseerd centrum en nemen we je mee in de overwegingen voor verwijzing voor hooggebergtebehandeling of behandeling in Nederland.

Leerdoelen:
- Inzicht krijgen in de factoren die een rol kunnen spelen bij ongecontroleerd astma en welke niet-medicamenteuze interventies
  daarbij ingezet kunnen worden.
- Inzicht krijgen in de overwegingen die een rol kunnen spelen in de verwijzing van de astma patiënt voor behandeling in
  Nederland of in het hooggebergte, zodat ‘shared decision making’ op de polikliniek eenvoudiger wordt.

Biologicals gestart en dan.......

dr. Els Weersink, longarts
Amsterdam UMC

Anna Huis in 't Veld, longarts i.o.
Amsterdam UMC

In de afgelopen jaren zijn we zeer vertrouwd geraakt met het voorschrijven van biologicals bij ernstig astma met type 2 inflammatie. Volgens de NVALT richtlijn ernstig astma en GINA moeten we dit vervolgens ook na 4-6 mnd evalueren. Uit de literatuur blijkt inmiddels dat lang niet iedere behandeling leidt tot klinische remissie van astma. In deze workshop zullen we nader uiteenzetten hoe dit evalueren verloopt en op welke parameters er geëvalueerd zou moeten worden. Tijdens de afgelopen ERS werd de term “clinical remission” vaak gebruikt, wat is daar de betekenis van, hoe zou je dit kunnen meten en wat kunnen we doen om dit na streven. Wat als na langere tijd een biological niet meer effectief is, welke opties zijn er dan om het astma weer onder goede controle te krijgen.

Na deze workshop hebben jullie geleerd hoe je de evaluatie van het klinisch effect van een biological zou moeten doen na 4-6 mnd en wat toe doen als een biological niet meer klinisch effectief is.

Hoe bruikbaar is de GINA nog

dr. Marijke Amelink, longarts
Spaarne Gasthuis, Haarlem

Katelijn IJssennagger, longarts i.o.
Spaarne Gasthuis, Haarlem

Astma is een veelzijdige aandoening waarbij vaak zorg op maat nodig. De basis is en blijft altijd inhalatiecorticosteroiden ongeacht de ernst van de ziekte. Richtlijnen ondersteunen de klinische besluitvorming en hebben tot doel om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Maar het kan ook lastig zijn wat je moet kiezen als behandeling. Waar start je in de basis? Wanneer ga je over tot de richtlijn ernstig astma. Waar moet je op letten? En is een richtlijn eigenlijk wel toepasbaar op deze inhomogene groep?

Leerdoelen:
- Richtlijnen bieden expliciete aanbevelingen voor het medisch handelen.
- Kennis en het praktisch toepassen van de richtlijnen.

Biomarker gestuurde add-on behandeling van ernstig astma

dr. Gert-Jan Braunstahl, longarts 
Franciscus Gasthuis & Vlietland, Rotterdam

Ernstig astma heeft een hoge ziektelast en leidt tot ernstige beperkingen in het dagelijks leven. Standaardbehandeling met inhalatiemedicatie is dan veelal niet toereikend. Het onderliggend ontstekingsprofiel bepaalt de keuze voor een eventuele add-on behandeling. In deze workshop zal worden ingegaan op het behandelplan en de rol die biomarkers hierbij hebben.

Leerdoelen:
- Welke biomarkers spelen een rol bij astma?
- Wat is het verschil tussen T2- hoog en T2-laag astma?
- Wat bepaalt de keuze voor een add-on behandeling?